باتوجه به پیشرفت روز به روز صنایع و معادن و اهمیت بسیار آن، امروزه اغلب معادن با ارزش ایران به روش رو باز استخراج می شوند که در این مقاله قصد داریم طریقه ی استخراج سنگ های ساختمانی و خرید سنگ را توضیح دهیم.
ایران انواع زیادی از سنگ های تزئینی گوناگون را در خود جای داده است، ولی متأسفانه سهم زیادی از بازارهای جهانی را به دست نیاورده است. -سنگ هایی که در ایران استفاده می شوند-
روش های نامناسب تولید، استخراج و فرآوری به خصوص برای سنگ های سخت مثل گرانیت موجب گردیده است تا نتوان از پتانسیل های معدنی ایران استفاده به صرفه کرد.
راه های گوناگونی برای استخراج سنگ های ساختمانی وجود دارد.
استفاده از مواد منفجره، برش با جت آب، لیزر، شعله و…. به دلایلی از جمله هزینه تمام شده بالا، محدودیت تجهیزات، مطالعاتی بودن روش و پایین آوردن کیفیت قواره، استفاده زیادی در استخراج سنگ های ساختمانی ندارند. روش معمول در اغلب معادن سنگ های ساختمانی، به کاربردن سیم برش الماسه و مواد انبساطی است.
طریقه های استخراج سنگ :
- استخراج با چال موازی
- استخراج با ماشین های سنگ بر (هاواژ)
- استخراج هیدرومکانیکی
- استخراج به کمک حرارت
- استخراج با سیم برش فولادی
- استخراج با سیم برش الماسه
- استخراج با مواد شیمیایی منبسط شونده
1- روش استخراج با چال موازی
طریقه استخراج سنگ به کمک چالهای موازی، کهن ترین راه استخراج سنگ است. در این روش ابتدا در خط مورد نظر که بعداً ضلعی از صفحه جدا شدنی خواهد بود، چند عدد چال با فاصله های منظم از یکدیگر حفر می کنند. فاصله ی چال های یک سطر می تواند تا چندین سانتیمتر متغیر باشد. این کار به نوع سنگ، وزن و استحکام سنگ مرتبط است. هر چه فاصله چال ها باهم کمتر باشد، بلوک بهتر و مطمئن تر جدا می شود. البته از نظر اقتصادی تعداد زیاد چال ها هزینه زیادی دارد و باید فاصله مناسب چال ها را برای هر نوع سنگ با آزمایشات گوناگون حاصل کرد. تعداد چال ها در هر بلوک سنگ با زیادشدن طول و عرض بلوک کمتر می شود. پس استخراج بلوک هایی با طول و عرض بیشتر از نظر اقتصادی به صرفه تر است. البته بزرگ بودن بلوک به شرایط معدن و وسایل و ماشین آلات وابسته است. همینطور عمق چال به جنس سنگ و ارتفاع بلوک مورد نظر وابسته است. استخراج سنگ به کمک چال های موازی برای کانسارهایی که لایه بندی طبیعی دارند و نیاز به حفر چال های افقی ندارند مانند معادن تراورتن با موفقیت انجام می‌گیرد و همینطور برای معادن گرانیت با توجه به سختی سنگ روشی مناسب است. پس از حفر چال های مورد نیاز به سه روش بلوک را از توده سنگ مجزا می کنند.
2- استخراج با ماشین های سنگ بر (هاواژ)
ماشین های سنگ بر در سنگ هایی که سختی آن خیلی زیاد نیست با موفقیت به کار برده شده ولی در سنگهای سخت مانند گرانیت نتیجه خوبی نداشته است. روش استخراج به کمک ماشین سنگ بر این چنین است که با ماشین صفحات از پیش تعیین شده سنگ را می برند و بلوک را از سینه کار جدا می کنند. ماشین های سنگ بر جوری استفاده می شوند که صفحات پیاپی از بلوک های گوناگونی در طول یک خط بریده می شود و این چنین جابه جایی ماشین به حداقل می رسد.
استخراج سنگ های ساختمانی