حتماً شما نیز گاهاً شاهد شوره و سفیدک در سنگ نمای ساختمان ها و یا آجرنماها بوده اید، عده ای گمان می کنند که این عوامل به دلیل کیفیت غیراستاندارد و نامرغوب سنگ نما ایجاد می شوند غافل از اینکه عوامل دیگری چون وجود نمک های محلول در ملات، شن و آب به کار رفته برای نصب این سنگ ها نیز در ایجاد شوره و سفیدک روی سنگ ها و به ویژه سنگ تراورتن دخیل هستند. در این مقاله قصد داریم تا به علت های اصلی شوره زدن سنگ نما بپردازیم.
عوامل دخیل در ایجاد شوره و سفیدک در سنگ نمای ساختمان ها
شوره یا سفیدک زدن در تمامی انواع سنگ ها به یک اندازه رخ نمی دهد، به عنوان مثال سنگ گرانیت به دلیل جذب آب کمتر، به میزان کمتری در معرض شوره زدن قرار دارد ولی سنگ مرمریت که نوعی سنگ آهکی است بیشتر از سایر سنگ ها شوره می زند.
از جمله علت های شوره زدن سنگ نما می توان موارد زیر را نام برد:
شوره زدن به دلیل ملات موجود در سنگ های دیوار
ملات یکی از عناصر مهم در نصب سنگ نما روی دیوار است، قطعاً می دانید که ملات دارای میزان رطوبتی است که املاح و نمک های موجود در آن با سنگ نما که اغلب سنگ تراورتن محلات است تماس می یابد، سنگ تراورتن نیز به دلیل خاصیت آهکی که دارد رطوبت ملات به کار رفته در اتصال سنگ نما را جذب می کند، با گذر زمان آب موجود در ملات تبخیر می شود در حالیکه نمک موجود در آن به صورت شوره یا سفیدک در ظاهر سنگ نما پدیدار می شود.
شوره زدن سنگ به دلیل وجود مسیرهایی برای انتقال محلول های نمکی به سطح سنگ
انواع مختلف سنگ ها وجود دارند که در نمای ساختمان به کار می روند، این سنگها درجات متفاوتی از جذب آب و رطوبت را از خود نشان می دهند، به عنوان مثال چون سنگ تراورتن آبگرم محلات خاصیت رسوبی و آهکی داشته و از تخلخل بالایی نیز برخوردار است بنابراین آب و رطوبت را تا حدودی جذب می کند. دقت داشته باشید اگر اصرار به استفاده از موادی در زیر سنگ نما کنید که رطوبت و نمک آنها به سطح سنگ منتقل نشود، باعث حبس محلول نمک در پشت سنگ شده نهایتاً آب این محلول نمک تبخیر و نمک به صورت جامد در پشت سنگ باقی می ماند که با گذر زمان و منبسط شدن کریستال های نمک در نهایت خرد شدن و شکستگی سنگ را باعث می شود.
نصب سنگ نما در فصل زمستان دلیل دیگر ایجاد شوره و سفیدک در سنگ
گفتنی است که به هنگام نصب سنگ نما در فصل زمستان، آب موجود در ملات یخ زده و در گرمای روز بعد آب می شود، و تکرار این یخ زدن و ذوب شدن آب ملات پشت سنگ تراورتن مانع از خشک شدن به موقع ملات شده و خود دلیلی می شود بر شوره و سفیدک زدن سنگ نما.
در پایان اینکه، شما به ندرت شاهد وجود شوره یا سفیدک در سنگ های به کار رفته در داخل ساختمان می شوید و این مشکل اغلب در سنگ نماهای به کار رفته در نمای خارج ساختمان دیده می شود، پس دلیل اصلی این مشکل رطوبت است، که به چند دلیل زیر باعث بروز شوره در سنگ تراورتن می شوند:
- نمک های محلول موجود در سنگ های ساختمانی بنا به دلایل خاص به نمک جامد تبدیل می شوند.
- رطوبت موجود در ملات، عناصر موجود در سنگ را به نمک محلول تبدیل می کند.
- مسیرهایی روی سنگ یا آجر وجود دارند که این نمک محلول را به سطح سنگ می کشاند.
- گاهاً زمینی که بنا روی آن احداث می شود دارای نمک فراوانی است که سیمان و برخی مصالح همانند فیتیله عمل کرده و نمک را به نمای ساختمان راه می دهند.
در حال حاضر بهترین سنگی که در شرایط مختلف جوی مقاوم است و خاصیت ضدشوره زدگی دارد ، سنگ تراورتن ابگرم محلات است که امروزه در مناطق سردسیر مثل اردبیل و شمال کشور استقبال زیادی از آن می شود.