در این مقاله قصد داریم نحوه نمونه برداری از مصالح سنگی را که در سنگ های ساختمانی و راهسازی به کار می رود توضیح دهیم.
برای نمونه برداری از مصالح سنگی باید سعی شود از کلیه قسمت ها نمونه برداشته شود. یعنی: نمونه جامع و کلی باشد. بهتر است نمونه ها را از معادن یا کپه های مصالح از نقاط مختلف برداشت شود و حاصل را خوب به هم زد و چهار قسمت کرده و دو قسمت را با هم مخلوط کرده و برداشت. باز آن را چهار قسمت کرده دو قسمت مقابل را برداشت و بقیه را دور ریخت. این کار را دستگاهی به نام Quarter در آزمایشگاه انجام می‌دهد و نمونه ها را به دو قسمت مساوی تقسیم می‌کند.
دانه بندی
دانه بندی مصالح سنگی برابر است با تعیین درصد وزنی دانه هایی با اندازه یکسان از کل مخلوط که نتایج این کار در راهسازی و ساختمان کاربرد وسیع دارد.
برای این عمل توسط دستگاه کوارتر (چهار بخش کن) مقدار کافی از مصالح برداشته و روی سرندها (الک) ریخته و حدود دو دقیقه و یا بیشتر از دو دقیقه تکان می دهند. این سرندها (الک) از بالا به پایین قطر درشت تا قطر ریز هستند.
طرز عمل
چون برای طرح های مختلف راهسازی نوعی دانه بندی مخصوص مورد نیاز است، ابتدا با توجه به نوع مشخصات سرند(الک)های مورد نیاز را باید مشخص کرده و روی هم چید. واضح است سرندها (الک) از بالا به پایین مواد درشت تر را رد می‌کنند. پس از ۲ دقیقه تکان دادن آنقدر این کار را ادامه می دهند تا تمامی مصالح درجه بندی و الک شوند.
وزن دانه های باقی مانده روی الک را تعیین و در جدولی مخصوص ثبت می کنند.
مصالح شستشو داده شده در الک شماره ۲۰۰ را که بالای الک مانده، خشک و توزین می کنند فرق این وزن با وزن ابتدایی، وزن مواد رد شده از الک شماره ۲۰۰ می‌باشد. پس از خشک کردن، آنها را دانه بندی کرده ،حاصل توزین را به روش خشک در جدول یادداشت می کنند بعد از محاسبه دانه بندی مصالح را توزین و گزارش می کنند.
مصالح سنگی
در ساختمان ها و راهسازی موارد زیر مصرف دارند
- پی سازی
- لاشه سازی و کرسی چینی
- بنا سازی
- پلاک برای قرنیز و دیوار سازی داخلی
- پله سازی
- قرنیز و کتیبه
- دانه بندی های سبک ومتوسط و سنگین در بتن
- سنگهای ترکیبی و چسبی
